Relacja z konferencji RIT KĘTY 2017
W dniach 25–26 listopada odbyła się konferencja RIT KĘTY 2017, której tematem wiodącym była kwestia organizacji Grup Szybkiego Reagowania.
Ratowanie strażaka przez strażaka
Wszechobecny trend szkoleniowy jest dowodem na potrzebę rozwoju strażaków. Zaczynamy zdawać sobie sprawę, że „czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał”. Tym razem zwróciliśmy uwagę na nasze bezpieczeństwo, a tak naprawdę na przeżycie strażaka podczas wypadku. Temat odkryliśmy w 2003r. dzięki inicjatywie strażaków tworzących tzw. „Grupę Szybkiego Reagowania” – GSR, następnie przeprowadziliśmy ćwiczenia z instruktorem cfbt.pl. To nadało nowe znaczenie każdej akcji. Później po kilku rozmowach z przyjaciółmi naszej jednostki powstał pomysł organizacji konferencji.
Od początku skupiliśmy się na dwóch podstawowych produktach konferencji: pakiet wiedzy oraz pakiet doświadczenia. Chcieliśmy, aby strażak nabrał świadomości ryzyka, otrzymał uporządkowaną i pełną wiedzę oraz garść doświadczenia w jednym miejscu, a wszystko po to, aby zabrał ten pakiet do swojej jednostki i był nośnikiem wiedzy. Szkolenie szkoleniem, ale mówienie o wnioskach i problemach odkrywa ten ważny temat na nowo. Znalazło się również trochę miejsca na nagłaśnianie problemu nowotworów wśród strażaków.
RIT: dlaczego zazwyczaj (nie)działa
Dwuznaczny tytuł wykładu dr hab. Inż. Witolda Noconia przedstawia naszą rzeczywistość ratowniczą. Prowadzący zadał szereg pytań, aby wprowadzić uczestników w temat. Oprócz konkretnych odpowiedzi prelegent zachęcił do własnej refleksji strażaków oraz podał wiele wniosków, dlaczego taktyki ratowania strażaka przez strażaka tak naprawdę działają. Dlaczego więc nie działają? Ponieważ przytoczone procedury formalnie nie istnieją, a sytuacje wypadkowe zdarzają się naprawdę.
Taktyka i dowodzenie zdarzeniem z poszkodowanym strażakiem
Sama technika poszukiwań, ewakuacji czy też przygotowanie ratowników to jedna strona medalu. Po drugiej stronie zawsze stoi dowódca, który musi w takim zdarzeniu zarządzać pracą GSR, co nie jest proste. Prowadzący wykład, bryg. Arkadiusz Cytawa jako doświadczony KDR przytoczył propozycje taktyk oraz zadań dowodzącego z podziałem na sytuacje przed sygnałem alarmowym – przygotowanie się do wypadku, po wezwaniu pomocy – wdrożenie procedury w życie oraz po zakończeniu akcji.
Pomoc medyczna strażakowi w strefie niebezpiecznej i poza nią
Pomoc medyczna kojarzy się zwykle z działaniami i poszkodowanym cywilem poza strefą zagrożenia. W przypadku rannego strażaka sytuacja jest zupełnie inna. Instruktor st. kpt Cezary Jesionek zwrócił uwagę na „killerów”, którzy zagrażają strażakowi i chcą odebrać mu życie. Podał dwa warianty postępowania z poszkodowanym w strefie: „Load&Go” oraz „Stay&Play” to dwie skrajne sytuacje, w których decyzja ratownika waży na sytuacji poszkodowanego. Następnie prowadzący przypomniał i przybliżył mechanizmy prowadzące do najgorszego scenariusza oraz sposoby działania ekip ratowniczych, aby do tego nie doszło.
Ratowanie strażaka – obciążenia psychiczne oddziałujące na biorących udział w akcji
Jednym z najważniejszych aspektów ratowania strażaka przez strażaka jest kondycja psychiczna. Pani mgr Sylwia Kaczan, psycholog współpracująca z służbami ratowniczymi oraz naszą jednostką przybliżyła uczestnikom m.in. mechanizmy zachodzące w psychice człowieka oraz kilka sposobów radzenia sobie z dużymi obciążeniami. Należy zwrócić uwagę, że to, co dzieje się w głowie poszkodowanego, ratowników oraz KDR w czasie akcji ratowania kolegi determinuje powodzenie działań.
Siłowe otwieranie drzwi
Mł. asp. Adam Skrzypkowski pokazał istotę posiadania ze sobą odpowiedniego sprzętu podczas działań w pożarach wewnętrznych. Ponadto pokazał, z jakim przeciwnikiem ma zderzyć się strażak podczas próby wejścia do pomieszczeń. Teoria była krótka, ale treściwa. Najważniejsze jednak czekało na uczestników w drugim dniu na poligonie, ćwiczyli oni na specjalnie zaprojektowanych do tego celu drzwiach.
Środki ochrony indywidualnej strażaka
Wykład bryg. Tomasza Krasowskiego dokładnie opisał nam problem z jakim się borykamy na tle międzynarodowym – brak odpowiednich środków ochrony indywidualnej. Temat rozstrzygany już od kilku długich lat, który jak twierdzi autor wykładu podobnie jak „procedura” ratowania strażaka przez strażaka ma wiele trudności na poziomie systemu.
System lokalizacji osób wewnątrz budynków
Krok naprzód. Grupa badaczy Instytutu Automatyki Politechniki Śląskiej tworzy system pozycjonowania osób wewnątrz budynku. Ciekawa propozycja dająca być może w przyszłości możliwość lokalizacji strażaka w strefie zagrożonej, zwłaszcza w sytuacji wypadku z jego udziałem i konieczności poszukiwań poszkodowanego w pożarach wewnętrznych.
Drugi dzień był dla nas możliwością przełożenia teorii na praktykę. Na naszym poligonie utworzyliśmy sześć stacji, na których zatrzymywali się uczestnicy. Założenia były następujące:
· wzywanie pomocy przez strażaka oraz postępowanie na wypadek awarii aparatu oddechowego,
· poszukiwanie poszkodowanego strażaka i pomoc w strefie niebezpiecznej,
· podstawowe metody ewakuacji poszkodowanego strażaka,
· zaawansowane metody ewakuacji poszkodowanego strażaka (poprzez okna z piwny, za pomocą drabin przystawnych)
· resuscytacja strażaka,
· siłowe otwieranie drzwi.
Nad bezpieczeństwem i postępami ćwiczących czuwali doświadczeni instruktorzy, przede wszystkim z cfbt.pl oraz FireTrap.pl
Każdy uczestnik otrzymał pełen pakiet materiałów. Postaraliśmy się o dokumentację fotograficzną, materiały od wykładowców oraz nagrania wykładów i ćwiczeń, aby po czasie można było wrócić do tematu. Materiał będzie również dostępny na stronie internetowej OSP Kęty. Jesteśmy w trakcie tworzenia dokumentu, który będzie zawierał wiele wniosków organizacyjnych, a przede wszystkim merytorycznych.
Impulsem do opracowania materiałów i przekazania ich zwierzchnikom była wizyta na ćwiczeniach Zastępcy Małopolskiego Komendanta Wojewódzkiego, mł. bryg. Pawła Sejmeja.
Mamy nadzieję, że to sprawozdanie i całe wydarzenie kolejny raz zwróci uwagę na problem, którego rozwiązanie zaproponowali 8 lat temu autorzy książki pt. „Podstawy zabezpieczenia i ratowania strażaków podczas wewnętrznych działań gaśniczych”, dostępnej do bezpłatnego pobrania na stronie internetowej SAPSP w Krakowie.
Puentą tych wszystkich treści konferencji i tematu są słowa kpt. Macieja Maczkowskiego:
„Jest to wiedza (wcale nie tajemna), znana w polskim pożarnictwie od wielu dziesięcioleci.
Jeżeli wpuszczasz do środka rotę lub dwie to musisz mieć w odwodzie co najmniej rotę, gotową w każdej chwili do wejścia, gdyby coś nieprzewidzianego się stało – to Słowa starego ogniomistrza, który uczył mnie fachu”.
Magazyn "W Akcji" objął wydarzenie patronatem medialnym.
Autor: sekc. inż. Michał Grabowski, zastępca Naczelnika OSP Kęty, ratownik JRG Oświęcim
Fot.: Piotr Zwarycz
